Król Kazimierz Wielki doczekał się czterech wolno stojących pomników, upamiętniających jego osobę oraz rozliczne działania na rzecz kraju i poszczególnych miejscowości. Pierwszy z nich, kamienny, dłuta Walerego Gadomskiego z Krakowa, wystawiono w 1871 r. w Bochni, przy czym przeszło dwumetrowy posąg władcy, dzierżącego w ręku księgę ze statutami wiślickimi (zbiorem praw dla Małopolski), umieszczono tam na wysokiej kolumnie. Drugi pomnik, odlany z brązu (waży 662 kilogramy przy dwumetrowej wysokości), odsłonięto w 2004 r. w podkrakowskich Niepołomicach. Dzieło Marka Maślańca z pobliskiej Woli Batorskiej ukazuje siedzącego króla w towarzystwie wiejskiego chłopca, którego, wedle niepołomickiej legendy, trzymał ponoć do chrztu. Rok później w Lelowie koło Częstochowy stanęła drewniana figura Kazimierza Wielkiego (o wysokości 2,65 metra), jaką wyrzeźbił Marian Filipczak z Piekar Śląskich (monarcha dzierży w jednej ręce berło, w drugiej zaś – zrolowany dokument sprzedaży lelowskiego wójtostwa z 1341 r.). Ostatni pomnik, tym razem iście królewski, gdyż konny, pojawił się w Bydgoszczy jesienią 2006 r. Do wzniesienia własnego, nader okazałego pomnika skłoniło bydgoszczan wiele powodów. Wystarczy powiedzieć, że to właśnie Kazimierz Wielki powołał do życia nasze miasto; pochodził z kujawskiej linii prastarej dynastii Piastów; urodził się w Kowalu koło Włocławka. Bydgoszcz wreszcie, jako największe miasto na Kujawach i zarazem największe spośród wszystkich miast w Polsce, które zawdzięczają swe powstanie inicjatywie owego władcy, ma poniekąd moralny obowiązek kultywować pamięć o życiu i dokonaniach wielkiego Kujawianina. Król bawił w Bydgoszczy co najmniej trzykrotnie. Wiadomo, że był w niej we wrześniu 1345 r., w listopadzie 1347 r. oraz w styczniu 1370 r. Za pierwszym ze znanych pobytów zlustrował plac budowy kamiennoceglanego zamku, stawianego od kilku lat na miejscu drewniano-ziemnego grodu kasztelańskiego z drugiej ćwierci XI stulecia. Sądzić wolno, że powziął wtedy zamiar założenia na przedpolu owej warowni samorządnej, rzemieślniczo-handlowej gminy miejskiej, rządzącej się niemieckim prawem magdeburskim i mogącej spełniać względem załogi zamku wielorakie funkcje usługowe. Akt formalnego ustanowienia miasta wydany został przez monarchę 19 IV 1346 r. w Brześciu Kujawskim, stolicy ówczesnego województwa kujawskiego. Zbyteczne podkreślać, że lokacja miasta pozostaje najważniejszym wydarzeniem w blisko tysiącletnich już dziejach Bydgoszczy. Oprócz miasta i zamku (zniszczonego podczas zawieruchy szwedzkiego „potopu”), z osobą Kazimierza Wielkiego wiążą się także początki bydgoskiego powiatu, utworzonego w połowie XIV w. i zarządzanego przez królewskiego starostę. Jednostka ta obejmowała północno-zachodnie Kujawy, z Koronowem oraz Solcem Kujawskim, i bez większych zmian terytorialnych przetrwała do likwidacji powiatów w 1975 r. Wspomnieć należy ponadto, że Bydgoszcz stanowiła ulubioną rezydencję ukochanego wnuka naszego władcy, księcia słupskiego i dobrzyńskiego Kazimierza, popularnie zwanego Kaźkiem. Król usynowił Kaźka w 1369 r., marząc o przyszłym panowaniu wnuka w całej Polsce. Na marzeniach się skończyło, albowiem młody książę zmarł na bydgoskim zamku w 1377 r., a pogrzebano go w świątyni opactwa cystersów w pobliskim Koronowie. Szerzej piszę na ten temat w artykule Bydgoski pomnik króla Kazimierza Wielkiego. Władca, potomni, idea, dzieło, „Materiały do Dziejów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i Regionu”, z. 13, 2008, s. 119–133.
Skład Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Króla Kazimierza III Wielkiego w Bydgoszczy
Członkowie Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Króla Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy z lat 1995–2006 (w nawiasach określono funkcję oraz czas jej sprawowania w wybieralnych władzach Komitetu w trzech kolejnych kadencjach z lat 1996–2000, 2000–2003, 2003–2006):
Andrzej Adamski (członek zarządu, 2000–2001),
Franciszek Adamski,
Aniela Banach,
Stefania Bazali,
Zygmunt Bazali,
Bogumił Bąk (członek komisji rewizyjnej, 2003–2006),
Andrzej Bogucki (członek komisji rewizyjnej,1996–2000 i 2003–2006),
Zbigniew Borek (członek zarządu, 1996–2000),
Jacek Bukowski (przewodniczący komisji rewizyjnej, 2000–2003),
Łukasz Chmielewski,
Grażyna Ciemniak,
Aleksander Dętkoś,
Bożena Dorszewska,
Ireneusz Frelichowski,
Grzegorz Gaca (członek zarządu, 2001–2003),
Paweł Bogdan Gąsiorowski,
Ryszard Gniatkiewicz,
Marian Grochowski,
Felicja Gwincińska (przewodnicząca, 2000–2006),
Jarosław Janczewski (wiceprzewodniczący, 1996–2000; sekretarz, 2003–2006), Maciej Jasiński (członek komisji rewizyjnej, 2000–2003),
Jacek Jercha,
Kamil Kaczmarek,
Grażyna Eugenia Kasprzak,
Ryszard Kirszniak,
Paulina Klimek,
Tadeusz Kołakowski,
Stanisław Kozanecki,
Elżbieta Kromplewska,
Wiesław Krużyński,
Halina Krzemkowska,
Włodzimierz Krzemkowski,
Elżbieta Krzyżanowska (członkini zarządu, 2000–2003),
Marcin Kwiatkowski,
Zofia Lenckowska,
Lech Lewandowski,
Kazimierz Ludwicki (przewodniczący komisji rewizyjnej, 1996–2000 i 2003–2006),
Ewa Łapińska,
Lech Łbik,
Leszek Łęgowski,
Janusz Machaj (członek zarządu, 1996–2000),
Jacek Maciejewski (członek zarządu, 2003–2006),
Sebastian Malinowski (sekretarz, 2000–2003; członek zarządu, 2003–2006),
Władysław Mastaj,
Harald Matuszewski,
Bronisław Pastuszewski,
Stefan Pastuszewski,
Roman Pielak,
Monika Anna Polasik,
Zdzisław Praca (sekretarz, 1996–2000),
Henryk Pulchny (członek komisji rewizyjnej, 2000–2006),
Marek Romaniuk,
Wojciech Sobolewski (przewodniczący, 1996–2000; wiceprzewodniczący,2000–2006),
Ewa Stelmachowska,
Renata Tomczak (członkini komisji rewizyjnej,1996–2000),
Ewa Waszak,
Czesław Wiszniewski,
Zofia Wnuk (księgowa i skarbnik, 1996–2006),
Wiesław Andrzej Woźniak (członek komisji rewizyjnej, 2000–2003),
Sabina Zawadzka-Kaźmierczak,
Włodzimierz Zieliński,
Lidia Żabińska,
Alojzy Żmudziński.
Członek
Członek
Zob. bliżej :
1.Lech Łbik, Bydgoski pomnik króla Kazimierza Wielkiego.
Władca, potomni, idea, dzieło, /w:/Materiały do Dziejów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i Regionu , z. 13, Bydgoszcz 2008, s. 119–133.
2.Lech Łbik, Pomnik Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, /w:/ Zapiski Kazimierzowskie, 2/2009, Kowal 2009, s.33-49.
więcej informacji znajdziesz tutaj: http://www.kazimierzwielki.pl/